W 59. wydaniu cyklu: Ciekawe interpretacje GUNB opisujemy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w zakresie decyzji GINB. Rozstrzygnięcie dotyczy odmowy uchylenia decyzji rozbiórkowej.
Opis sprawy:
Sprawa dotyczy dopuszczalności stosowania art. 154 i 155 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) do decyzji związanych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, wyrokiem z 10 kwietnia 2024 r., sygn. akt VII SA/Wa 2898/23, oddalił skargę na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego, która utrzymała w mocy decyzję WINB w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji rozbiórkowej.
Wyrok:
WSA w Warszawie z 10 kwietnia 2024 r., sygn. akt VII SA/Wa 2898/23.
Zgodnie z przepisem k.p.a., decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał. Dzieje się tak jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony.
Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznych w oparciu o przepisy k.p.a. nie może dotyczyć wszystkich decyzji. Można zmienić lub uchylić decyzję ostateczną tylko w takich sprawach, w których:
- przepisy prawa materialnego, które stanowią podstawę prawną jej wydania, przewidują dla organu administracji pewien luz decyzyjny
- lub przy wydaniu których organ administracji ma do wyboru pewną gamę rozstrzygnięć, a każde z nich jest zgodne z prawem.
Tylko w takim obszarze wzgląd na interes społeczny lub słuszny interes strony może doprowadzić do uchylenia lub zmiany decyzji. W przypadku, gdy ustawodawca w sposób sztywny i bezwarunkowy narzuca określone rozstrzygniecie, stosowanie tego przepisu nie jest dopuszczalne. Zgodne jest to z wyrokami NSA:
- z 1 marca 1996 r., sygn. akt III SA 362/95 M. Podat. 1997/3/78,
- z 4 października 1999, sygn. akt IV SA 1434/97, Lex Nr 48678,
- z 24 maja 2005 r., sygn. akt OSK 1792/04 (niepublikowany).
Sąd dostrzegł, że w kwestii dopuszczalności stosowania omawianych przepisów do decyzji związanych, aktualne stanowisko doktryny i orzecznictwa nie jest już tak kategoryczne. Również w komentarzu do k.p.a. wskazano, że nie ma znaczenia, czy decyzja ostateczna, na mocy której strona nie nabyła prawa, ma charakter decyzji związanej, czy uznaniowej. W postępowaniu właściwy organ nie dokonuje bowiem kontroli decyzji ostatecznej pod kątem jej zgodności z prawem. Nie orzeka czy organ, który ją wydał, rozstrzygnął sprawę zgodnie z przepisami prawa, które obowiązują albo nie przekroczył granic przyznanego mu ustawą uznania administracyjnego. Nie bada zatem, czy decyzja jest wadliwa. Ocenia jedynie, czy za zmianą lub uchyleniem decyzji przemawia interes społeczny lub słuszny interes strony, co w równym stopniu dotyczy decyzji związanych, jak i uznaniowych.
Powyższy pogląd podzielił także NSA w wyroku z 27 września 2023 r. (sygn. akt I OSK 131/21, CBOSA). Wyjaśnił, że w odniesieniu do wielu decyzji o charakterze związanym ich zmiana lub uchylenie rzeczywiście mogą sprawiać wrażenie, trudnych do obrony w kontekście przesłanek:
- interesu społecznego
- lub słusznego interesu strony,
- bądź ze względu na zagrożenie zaistnienia stanu, który narusza prawo.
Jednak nie jest to podstawa, która wystarcza do wypowiedzenia generalnej reguły o niestosowaniu instytucji odwołalności do wszystkich decyzji związanych. Reguły takiej nie można by wówczas stosować do wszystkich spraw, bez względu na ich specyfikę.
W opisanym wyroku za decyzję związaną uznano decyzję o nakazie rozbiórki wydaną na podstawie ustawy - Prawo budowlane.
Sąd podzielił stanowisko organów, że decyzja o nakazie rozbiórki ma charakter związany, ponieważ organ nadzoru budowlanego był zobligowany do wydania tego rodzaju orzeczenia w sytuacji, gdy wystąpiły przesłanki określone tym przepisem.
Podstawa prawna:
- Kodeks postępowania administracyjnego: art. 155
- Ustawa – Prawo budowlane: art. 48 ust. 1 i 4
- A. Wróbel (w:) M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, A. Wróbel, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, wyd. VIII, Warszawa 2020
O cyklu
W cyklu edukacyjnym: Ciekawe interpretacje GUNB wyjaśniamy wybrane przepisy prawa, które mogą budzić wątpliwości lub rozbieżne interpretacje. Znajdują się tu interpretacje przepisów ustawy – Prawo budowlane i ustawy o wyrobach budowlanych, jak również wyroki sądów, orzeczenia, odpowiedzi na pytania, wyjaśnienia.
Więcej interpretacji znajdziesz tu: Ciekawe interpretacje GUNB
Zapraszamy także do śledzenia nas na LinkedIn: profil GUNB
